Türkiye’nin BRICS+’ya İlgisinin Yapısökümü: Küresel Dinamikler, Yerel Çıkarlar ve Tarihsel Miras

Birgül Demirtaş

Türkiye’nin BRICS+ ile ilgisini deşifre etmek, küresel dinamikler, iç çıkarlar ve tarihsel bağlamın birleşimini incelemeyi gerektirir. İşte bu birbirine bağlı faktörlerin genel bir değerlendirmesi:

Küresel Dinamikler

Çok Kutuplu Dünya Düzeni: Türkiye’nin BRICS+ ile ilgisi, çok kutuplu bir dünya düzenine geçişi yansıtıyor. Küresel güç dinamikleri değişirken, Türkiye, geleneksel Batı ittifaklarının ötesinde uluslararası ortaklıklarını çeşitlendirmeyi amaçlıyor.

Ekonomik Fırsatlar: BRICS+’a katılmak, ticaret ve yatırımda ekonomik fırsatlar sunuyor. Türkiye, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika gibi gelişen pazarlarla ilişkilerini güçlendirerek ekonomik büyüme ve teknoloji transferi sağlamayı hedefliyor.

  1. Jeopolitik Konumlandırma: Türkiye’nin coğrafi konumu, onu Avrasya siyasetinde kritik bir oyuncu haline getiriyor. BRICS+ ile uyum sağlayarak, Batı’nın etkisini dengelemeyi ve Küresel Güney’deki ülkelerle ilişkileri geliştirmeyi amaçlıyor.

İç Çıkarlar

  1. Ekonomik Çeşitlilik: Türkiye, enflasyon ve döviz istikrarsızlığı gibi ekonomik zorluklarla karşı karşıya. BRICS+’tan yeni pazarlar ve yatırım fırsatları arayarak ekonomisini istikrara kavuşturmayı ve çeşitlendirmeyi hedefliyor.
  2. Enerji Güvenliği: Türkiye’nin enerji ihtiyacı, BRICS+ ile ilgisini artırıyor. Blok içindeki enerji zengini ülkelerle iş birliği, Türkiye’nin enerji güvenliğini artırabilir ve Batı kaynaklarına olan bağımlılığını azaltabilir.
  3. Siyasi Manivela: BRICS+ ile uyum, Türkiye hükümetinin uluslararası alanda bağımsız bir aktör imajını güçlendirmesine yardımcı oluyor, bu da ulusal duygulara hitap ediyor ve Batı ittifaklarına yönelik eleştirileri karşılıyor.

Tarihsel Miras

  1. Osmanlı Bağları ve Kültürel İlişkiler: Türkiye’nin BRICS+ grubundaki çeşitli ülkelerle tarihi bağlantıları, özellikle Osmanlı İmparatorluğu bağlamında, yeniden iş birliği için kültürel ve tarihsel bir zemin sunuyor.
  2. Bağlantısızlar Hareketi: Soğuk Savaş döneminde Bağlantısızlar Hareketi’ne katılması, Türkiye’nin BRICS+’a yönelik mevcut eğilimlerini etkileyen bir geçmiş oluşturuyor. Bu miras, Türkiye’nin farklı küresel bloklar arasında aracılık yapma arzusunu etkiliyor.
  3. Bölgesel Liderlik Mirası: Türkiye, tarihsel olarak bölgesinde liderlik rolü üstlenmeyi arzulamıştır. BRICS+ ile etkileşim, Türkiye’nin bölgesel ve küresel konulardaki etkisini artırma hedefiyle uyumludur.

Sonuç

Türkiye’nin BRICS+ ile olan ilgisi, küresel güç değişimleri, iç ekonomik stratejiler ve tarihsel bağlantılar arasında karmaşık bir etkileşimle çok yönlüdür. Bu bloka katılarak, Türkiye küresel statüsünü artırmayı, ekonomik ortaklıklarını çeşitlendirmeyi ve jeopolitik etkisini güçlendirmeyi amaçlıyor; bu da bağımsız ve etkili bir dış politika arayışının daha geniş bir yansımasıdır.

Deconstructing Turkey’s Interest in BRICS+:Global Dynamics, Domestic Interests, and Historical Legacy – Dış Politika Enstitüsü (foreignpolicy.org.tr)

Birgül Demirtaş